Mỹ và các nước đồng minh gánh chịu thiệt hại từ lệnh cấm Huawei

Theo tờ Asia Times, các nhà mạng viễn thông, chuyên gia tư vấn trong ngành, nhà kinh tế và giới chức nhiều nước chỉ ra lệnh cấm thiết bị viễn thông Huawei có thể khiến Mỹ và các đồng minh thiệt hại hơn 100 tỷ USD.

Các vấn đề về chính sách công nghiệp, độc quyền, cạnh tranh giá cả và sự trỗi dậy của chủ nghĩa bảo hộ đã khiến vấn đề trở nên phức tạp hơn trong bối cảnh cuộc chiến công nghệ leo thang, khi Mỹ tìm cách ngăn chặn Trung Quốc tiếp cận công nghệ tiên tiến bao gồm cả chất bán dẫn.

Tính toán của các nhà khai thác mạng viễn thông, chuyên gia tư vấn trong ngành, nhà kinh tế và Chính phủ chỉ ra rằng việc thay thế thiết bị Huawei đã được lắp đặt có thể khiến Mỹ và các đồng minh tiêu tốn hơn 10 tỷ USD. Tác động tiêu cực của việc triển khai dịch vụ 5G còn có thể gấp 2-3 lần con số này, ngoài ra, chi phí có thể tiếp tục tăng do đối thủ của Huawei đưa ra mức giá triển khai mạng 5G cao hơn trong suốt thập kỷ.

Trên thực tế, thiết bị viễn thông Huawei thường rẻ hơn 20-30% so với đối thủ, giúp hãng giành thị phần ở châu Âu, quê nhà của các công ty lớn như Nokia và Ericsson. Thế nhưng chi phí chỉ là một phần lợi thế với Huawei. Thành công của hãng cũng dựa trên sản phẩm chất lượng cao, đôi khi còn vượt trội so với thiết bị do các nước phương Tây sản xuất.

Khi Mỹ lần đầu đưa Huawei vào "danh sách đen" năm 2019 do lo ngại đối với an ninh quốc gia, Hiệp hội viễn thông di động toàn cầu GSMA ước tính việc cấm thiết bị Trung Quốc có thể làm chậm kế hoạch triển khai mạng 5G ở châu Âu lên tới 18 tháng, trong khi chi phí đội lên thêm 59 tỷ USD.

Cũng trong năm 2019 - khi Mỹ lần đầu tiên đưa Huawei vào danh sách đen, nghiên cứu được Viện Kinh tế Oxford tiến hành tại Mỹ, Anh, Australia, Canada, Pháp, Đức, Nhật Bản và Ấn Độ đã kết luận rằng việc loại trừ thiết bị Huawei có thể làm tăng chi phí đầu tư 5G lên 16-19% và dẫn đến giảm 105,5 tỷ USD GDP trong khu vực.

Ủy ban Truyền thông Liên bang Mỹ năm 2022 đã báo cáo với Quốc hội rằng chỉ riêng việc loại bỏ tất cả các thiết bị của Huawei và ZTE ở Mỹ sẽ tiêu tốn khoảng 5 tỷ USD. Ước tính trung bình của Viện Oxford về tác động dài hạn đối với GDP của Mỹ được ước tính là 35,8 tỷ USD.

Hồi tháng 3, tạp chí chuyên ngành Light Reading nhận định tập đoàn viễn thông Đức Deutsche Telekom sẽ mất 6 tỷ USD và 5 năm để xóa sổ thiết bị Huawei. Trong tổng số 134,000 ăng-ten 5G triển khai ở Đức, có hơn 80,000 do Huawei cung cấp.

Những thống kê trên chưa tính đến doanh số sụt giảm vì lệnh hạn chế bán chip bán dẫn và các sản phẩm khác cho Huawei, có thể lên tới hàng chục tỷ USD.

Theo John Strand - người sáng lập Strand Consult, một công ty tư vấn viễn thông có trụ sở tại Đan Mạch: “Việc phụ thuộc vào các mạng viễn thông của Trung Quốc còn nguy hiểm hơn là phụ thuộc vào khí đốt của Nga. Cơ sở hạ tầng kỹ thuật số là nền tảng của xã hội”.

Tháng 2/2020, Cố vấn an ninh của Tổng thống Trump khi đó cho biết: “Chúng tôi có bằng chứng cho thấy Huawei có khả năng bí mật truy cập các thông tin nhạy cảm và riêng tư. Thông tin này được lưu giữ và bán trên khắp thế giới”.

Trước đó, tháng 5/2019, tờ The Sydney Morning Herald đưa tin cơ quan an ninh quốc gia Australia nhận thấy tiềm năng “tấn công 5G lớn đến mức nếu Australia hứng chịu các cuộc tấn công như vậy thì quốc gia này sẽ bị ảnh hưởng nghiêm trọng”.

Vấn đề chính không phải là việc nghe lén các cuộc điện thoại hay email, mà thay vào đó là vô hiệu hoá nguồn nước, điện và các cơ sở hạ tầng khác. 9 tháng sau, Chính phủ Australia đã loại bỏ Huawei khỏi kế hoạch triển khai 5G.

Khi được hỏi về liệu có bằng chứng chắc chắn cho nguy cơ này không, Evan Anderson, Giám đốc điều hành dịch vụ thông tin INVNT/IP Australia nói: “Mặc dù tôi không biết về trường hợp nào trong đó Huawei bị bắt quả tang trực tiếp theo dõi công dân nước ngoài nhưng họ vẫn có động cơ, năng lực và sự hỗ trợ của Trung Quốc để làm như vậy. Trên thực tế, họ là một cánh tay của Bắc Kinh”.

Cho đến nay, vẫn chưa có bằng chứng rõ ràng nào được công bố rộng rãi. Do đó, các mối lo ngại về an ninh quốc gia tập trung vào việc ngăn chặn trước các mối đe doạ tiềm tàng. 

Những người ủng hộ hiệu quả kinh tế khi sử dụng thiết bị Huawei không tìm ra điểm chung với phe kêu gọi loại bỏ chúng vì lý do an ninh quốc gia. Thiết bị viễn thông là cơ sở hạ tầng thiết yếu, đóng vai trò chìa khóa với phát triển nền kinh tế hiện đại. Đó là lý do Nhật Bản, Hàn Quốc và Trung Quốc đã dành hàng chục năm và số tiền khổng lồ để phát triển công nghệ viễn thông hàng đầu thế giới.

Cả ba nước đã loại bỏ sự phụ thuộc quá mức vào nguồn cung nước ngoài, đồng thời xây dựng chuỗi cung ứng và sản phẩm sở hữu trí tuệ nội địa mang lại lợi ích vượt xa chi phí ban đầu.

"Mỹ, Canada, Australia và châu Âu đang nỗ lực làm điều đó, nhưng chưa rõ quá trình sẽ kéo dài bao lâu và liệu họ có thể tránh xây dựng thế độc quyền hay ngăn chặn chủ nghĩa bảo hộ phá bỏ những sáng kiến ưu đãi chi phí hay không", Anderson cảnh báo.

Thu Phương (t/h)