Tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu: Chia đều cơ hội cho doanh nghiệp Việt
Doanh nghiệp Việt Nam khó có thể tận dụng tối đa những lợi thế từ các Hiệp định thương mại tự do (FTA) thế hệ mới nếu môi trường kinh doanh chậm cải thiện và thiếu sự hỗ trợ từ cơ quan Nhà nước.
Đó là chia sẻ của chuyên gia kinh tế Phạm Chi Lan với báo chí xung quanh vấn đề nâng cao năng lực canh tranh của DN trong bối cảnh Việt Nam hội nhập sâu với nền kinh tế toàn cầu.
Điều đáng nói là các cơ quan Nhà nước khi đề cập về lợi ích tham gia các “sân chơi” thương mại thường đề cập nhiều về xuất khẩu và DN FDI, còn cơ hội thị trường trong nước như thế nào lại chưa quan tâm đúng mức. Mặt khác, khi tham gia các FTA thế hệ mới, điều cần nhất là thể chế cho DN trong nước phải thay đổi, cải thiện khẩn trương. Song, phải chăng những cải cách thể chế và những việc mà chúng ta thực hiện trong thời gian qua vẫn chịu ảnh hưởng tâm lý e ngại DN FDI (do có hiện tượng “khát” FDI), cho nên chúng ta lo nhiều cho DN FDI hơn là DN trong nước.
Trước hết là thông tin. Theo tôi, các cơ quan Nhà nước cần đưa ra thông tin một cách đúng mực với bất cứ một FTA thế hệ mới nào. Đơn cử như thời điểm năm ngoái tất cả thông tin chỉ tập trung nói về EVFTA mà gần như quên mất CPTPP. Đến khi có RCEP, thì lại tập trung quá nhiều vào RCEP. Việt Nam tham gia 2 Hiệp định khó tính như CPTPP và EVFTA với quyết tâm, khát vọng rất lớn để vươn lên thay đổi mình, nâng quan hệ với các đối tác về mọi mặt. Trong khi đó RCEP là thị trường tương đối dễ tính, dễ thâm nhập, nhưng nếu cứ dễ tính mãi thì khả năng cao lặp lại nhập siêu đối với một số thị trường như Trung Quốc, Hàn Quốc, ASEAN… Sở dĩ tôi nhấn mạnh như vậy vì chúng ta vẫn xem trọng dung lượng thị trường lớn, song điều đáng lưu ý là phải xem thực lực mình đáp ứng được bao nhiêu và không phải tất cả thị trường trong khối (đã ký FTA) mình đều chen chân được và bán được hàng. Nhiều khi thị trường nhỏ nhưng lại có giá trị lớn hơn thị trường lớn ở từng ngành hàng khác nhau.
Thứ hai, nội lực của DN Việt Nam cũng như năng lực sản xuất trong nước còn yếu. DN trong nước và sản xuất trong nước cần được coi trọng hơn nữa trong thời gian tới. Bởi, DN Việt mới làm nên sức phát triển của Việt Nam chứ không thể dựa vào các DN FDI. Tất nhiên, sự hỗ trợ, hợp tác từ các DN FDI là rất quý, nhưng họ không thay được mình trong việc nâng “chất” Việt Nam và phát triển bền vững.
Thứ ba, những cải thiện về môi trường kinh doanh trong nước vẫn chậm chạp đã gây ảnh hưởng thiếu tích cực đến các DN trong nước nhiều hơn là các DN FDI. Vì các DN FDI cùng với các cụm pháp lý và các cam kết quốc tế với Chính phủ Việt Nam, họ còn có sự hậu thuẫn đắc lực từ Chính phủ, Đại sứ quán, các hiệp hội của họ để bảo vệ, bảo hộ cho họ về sức mạnh. Trong khi các DN Việt Nam lại đang thiếu và yếu về những điều kiện hỗ trợ tương tự.
Bà có khuyến nghị nào để DN Việt tham gia sâu vào chuỗi cung ứng toàn cầu?Trong bối cảnh mới, chúng ta đang có cơ hội tuyệt vời để tham gia chuỗi cung ứng toàn cầu, hội nhập quốc tế theo một cách khác khi mà dịch Covid-19 bùng phát, làm thức tỉnh cả thế giới.
Chưa khi nào cơ hội và sức ép về công nghệ lớn như bây giờ. Do đó, sự hỗ trợ của Nhà nước đối với DN trong nước cần phải chuyển mạnh, phải xác định là giải pháp cốt lõi để các DN tham gia được vào các chuỗi cung ứng mới. Đó là hỗ trợ nâng cao về trình độ công nghệ, về nguồn nhân lực công nghệ cao phục vụ chuyển giao công nghệ. Đây được coi là mũi tên trúng nhiều đích khi vừa nâng cao giá trị gia tăng của sản phẩm Việt Nam, vừa nâng cao năng lực cạnh tranh của DN và nâng cao vị thế của Việt Nam trên trường quốc tế.
Theo Báo Kinh tế & Đô thị
Cùng chuyên mục
Hiệp hội Thương mại Hoa Kỳ: Việt Nam đã tạo được uy tín vững chắc
Kiểm toán Nhà nước: Phát hiện và chuyển hồ sơ 8 vụ việc sang Cơ quan Điều tra
Xây dựng Chiến lược phát triển năng lượng quốc gia Việt Nam đến năm 2030 tầm nhìn 2045
Hiệu quả thiết thực của phong trào “Nghệ An chung sức xây dựng Nông thôn mới”
Tổng kiểm tra, rà soát, siết chặt quản lý dịch vụ karaoke
-
Đưa thương hiệu Việt vươn tầm quốc tế
-
Luật nhà ở 2023 - Nhiều thay đổi trong công tác quản lý vận hành và quyền lợi của cư dân
-
Dự thảo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt: Tăng thuế rượu bia lên 100% từ năm 2030
-
Dự án bị 'kẹt' ở trung ương: Giải pháp nào tháo gỡ?
-
Doanh nghiệp là chủ thế và động lực lớn nhất của khởi nghiệp sáng tạo