TP. HCM: 9.400 căn hộ bỏ trống nhưng thiếu nhà ở cho người thu nhập thấp

Ngày 14/5, Hội đồng Lý luận Trung ương đã phối hợp với Thành ủy TP. HCM tổ chức Hội thảo khoa học với chủ đề “Quản lý đất đai trên địa bàn TP. HCM: Thực trạng và giải pháp”. Tại hội thảo, ông Phạm Chánh Trực – nguyên Phó trưởng Ban Kinh tế Trung ương, nguyên Phó Bí thư thường trực Thành ủy TP. HCM, đã đưa ra nhiều nhận định quan trọng về thực trạng và các vấn đề liên quan đến quản lý đất đai tại TP. HCM.

Ông Trực chỉ ra rằng, mặc dù diện tích đất nông nghiệp ở TP. HCM không lớn, nhưng nhiều khu vực đất nông nghiệp đang bị bỏ hoang, gây lãng phí tài nguyên đất. Về thị trường nhà ở, ông nhận định đây là một vấn đề nhức nhối đối với người dân và cũng là một sự bất cập trong quản lý của nhà nước, khi mà các doanh nghiệp bất động sản đang chi phối thị trường này. Ông nêu lên hiện trạng “vừa thừa, vừa thiếu” của nhà ở tại TP. HCM.

Theo thống kê, thành phố hiện có hơn 9.400 căn hộ và 2.500 nền đất bỏ trống, trong khi nhu cầu nhà ở cho người thu nhập thấp lại chưa được đáp ứng đầy đủ. Số liệu từ đầu năm 2023 cho thấy có khoảng 244.000 người thu nhập thấp chưa có nhà, trong khi kế hoạch của thành phố chỉ xây dựng 30.500 căn nhà, dẫn đến tình trạng phải mất đến 40 năm mới giải quyết được nhu cầu nhà ở cho nhóm đối tượng này nếu không có sự phát sinh thêm.

Một vấn đề khác được ông Trực đề cập là việc bồi thường giải phóng mặt bằng cho các công trình hạ tầng giao thông và cơ sở vật chất phục vụ phát triển kinh tế - xã hội, một vấn đề gây căng thẳng do việc phân định không rõ ràng giữa các công trình quốc gia, công cộng và công trình kinh doanh. Ông đề xuất thay đổi từ phương thức đấu giá quyền sử dụng đất sang đấu thầu từng dự án để đảm bảo tính khả thi, chi phí hợp lý và chất lượng công trình.

Theo thống kê của Sở Tài nguyên và Môi trường TP. HCM về biến động đất đai giai đoạn 2021 - 2022, diện tích đất nông nghiệp đã giảm và đất phi nông nghiệp tăng. Đất chưa sử dụng vẫn duy trì ổn định ở mức khoảng 1.030,7 ha. Người dân có xu hướng chuyển đổi từ đất trồng lúa hoặc trồng cây lâu năm sang đất ở.

Việc thu hồi đất cũng là vấn đề dẫn đến nhiều khiếu nại, khiếu kiện do giá đất đền bù chưa tương xứng với giá thị trường. Sở Tài nguyên và Môi trường đề xuất giải pháp bồi thường bằng đất cùng loại hoặc đất khác loại với đất đã thu hồi, tuy nhiên, giải pháp này chưa được thực hiện do thiếu quy định trong luật đất đai hiện hành. Để giải quyết vấn đề này, cần xác định giá trị đất bồi thường là giá trị trước khi triển khai dự án và định giá cụ thể toàn bộ khu vực dự án ngay sau khi quy hoạch được duyệt.

Hội thảo khoa học đã làm bật lên nhiều vấn đề trong quản lý đất đai tại TP. HCM, từ việc lãng phí đất nông nghiệp, bất cập trong thị trường nhà ở, đến những khó khăn trong công tác bồi thường giải phóng mặt bằng. Các giải pháp được đề xuất tập trung vào việc cải thiện quy trình đấu thầu, bồi thường hợp lý và quản lý đất đai hiệu quả hơn để đáp ứng nhu cầu phát triển của thành phố.

P.V (t/h)