Từ giá lương thực tăng vọt đến bất ổn xã hội, hậu quả từ cuộc chiến Nga-Ukraine có thể rất lớn
Khi Nga xung đột quân sự với Ukraine, không ai biết cuộc chiến sẽ kéo dài bao lâu, hoặc các tác động đến châu Âu hoặc phần còn lại của thế giới sẽ sâu đến mức nào.
Khi cuộc chiến giữa Nga - Ukraine bước sang tháng thứ ba, hậu quả kinh tế từ cuộc xung đột ngày càng rõ ràng và triển vọng có vẻ không khả quan.
Trong bối cảnh vốn đã hỗn loạn của áp lực lạm phát toàn cầu trong bối cảnh giá lương thực và năng lượng tăng cao và chuỗi cung ứng bị gián đoạn sau đại dịch Covid-19, cuộc chiến giữa Nga và Ukraine đang làm trầm trọng thêm căng thẳng cung cầu, gây tổn hại đến tâm lý người tiêu dùng và đe dọa tăng trưởng kinh tế toàn cầu.
Thị trường căng thẳng
Các thị trường tài chính toàn cầu tiếp tục tập trung vào cuộc chiến khi nó bước sang giai đoạn thứ hai, trong đó giao tranh ác liệt đã bắt đầu ở phía đông đất nước, với các nhà phân tích cho rằng “trận chiến giành Donbas” có thể quyết định kết quả của cuộc chiến.
Các nhà đầu tư đang bối rối bởi lạm phát tràn lan và tác động lên tăng trưởng toàn cầu - Quỹ Tiền tệ quốc tế dự đoán tỷ lệ lạm phát của Mỹ sẽ đạt 7,7% trong năm nay và 5,3% ở khu vực đồng euro. Lo ngại về giá cả tăng đang thúc đẩy các nhà đầu tư bán trái phiếu, đẩy lợi suất cao hơn; lợi suất trên trái phiếu kho bạc kỳ hạn 10 năm chuẩn chạm mức 2,94% vào thứ Ba (19/4), mức chưa từng thấy kể từ cuối năm 2018.
Các nhà đầu tư kỳ vọng rằng các ngân hàng trung ương sẽ tăng lãi suất mạnh mẽ hơn để kiểm soát việc tăng giá, một động thái cũng có thể thúc đẩy thị trường bán tháo nhiều hơn, theo IMF .
Bill Blain, chiến lược gia tại Shard Capital cho biết: “Lạm phát từ các doanh nghiệp nông nghiệp, năng lượng và chuỗi cung ứng đang quay vòng không thể kiểm soát và giống như một phản ứng hạt nhân, chúng đang gây ra một loạt các hậu quả tiếp theo".
Cắt giảm dự báo tăng trưởng toàn cầu
Dù điều gì xảy ra trên chiến tuyến trong vài ngày và vài tuần tới, tác độnh từ cuộc xung đột sẽ tiếp tục lan ra toàn cầu với việc cả Ngân hàng Thế giới và IMF đều hạ dự báo tăng trưởng toàn cầu của họ.
IMF đã cắt giảm dự báo tăng trưởng toàn cầu cho năm 2022 và 2023, nói rằng tác động kinh tế từ cuộc chiến với Ukraine của Nga sẽ “lan truyền sâu rộng, làm tăng thêm áp lực giá cả và làm trầm trọng thêm các thách thức chính sách đáng kể". Trong khi đó, Ngân hàng Thế giới hạ dự báo tăng trưởng toàn cầu cho năm 2022 gần một điểm phần trăm, từ 4,1% xuống 3,2%, với lý do áp lực mà cuộc chiến tranh giữa Nga và Ukraine đã đặt lên nền kinh tế toàn cầu.
Cả hai tổ chức đều cho biết, việc hạ cấp dự báo của họ đã được đưa ra vì họ dự đoán các cú sốc về nguồn cung sẽ gia tăng và giá hàng hóa - trong đó Nga và Ukraine là các nhà cung cấp chính sẽ tăng đáng kể.
IMF cho biết: “Nga là nhà cung cấp dầu, khí đốt và kim loại chính, cùng với Ukraine cung cấp phần lớn lúa mì và ngô cho toàn cầu. Nguồn cung các mặt hàng này giảm đã khiến giá của chúng tăng mạnh”.
Jari Stehn, nhà kinh tế trưởng châu Âu tại Goldman Sachs, nói với CNBC mới đây rằng, tác động của cuộc chiến ở Ukraine đã và đang hãm lại nền kinh tế châu Âu.
“Bức tranh toàn cảnh ở đây là nền kinh tế khu vực đồng euro đang chậm lại khá nhanh bởi vì lạm phát cao hơn nhiều, điều này bắt đầu ảnh hưởng đến thu nhập và tiêu dùng, đồng thời giá năng lượng đang đè nặng lên các nhà sản xuất", nhà kinh tế trường nhận định.
Giá thực phẩm tăng cao
Daniel Aminetzah, lãnh đạo bộ phận Nông nghiệp và Hóa chất của McKinsey, và Nicolas Denis, một đối tác tại công ty tư vấn quản lý, cho biết trong podcast mới nhất của công ty hôm thứ Tư: "Khu vực Ukraine-Nga được coi là một trong số ít các nhà sản xuất lương thực lớn trên toàn cầu và đóng một vai trò quan trọng không chỉ là nhà xuất khẩu các mặt hàng chủ lực như lúa mì, mà còn là một trong những nhà cung cấp phân bón lớn trên toàn thế giới.
“Khu vực Ukraine-Nga chịu trách nhiệm về khoảng 30% xuất khẩu lúa mì và 65% hướng dương toàn cầu, do đó một chút gián đoạn nguồn cung sẽ tạo ra một số tác động đến giá cả”, Denis lưu ý.
Nhìn vào chuỗi cung ứng thực phẩm toàn cầu rộng lớn hơn, “chúng tôi thấy rõ ràng cuộc xung đột này đã làm rung chuyển các trụ cột quan trọng của hệ thống này trong bối cảnh vốn đã bị xáo trộn”, Denis nói.
Sự bất ổn này sẽ bắt đầu tạo ra cái mà ông mô tả là “hiệu ứng đột ngột” trong chuỗi cung ứng thực phẩm và trong khi Denis nói rằng thật khó để dự đoán đầy đủ các tác động, “cuộc khủng hoảng này sẽ có những ảnh hưởng thứ cấp rõ ràng đến các quốc gia khác, như Brazil", Denis nhận định.
IMF cho biết mới đây rằng, giá lương thực tăng có thể gây ra một tác động đáng lo ngại khác. Quỹ cảnh báo rằng “việc tăng giá lương thực và nhiên liệu cũng có thể làm tăng đáng kể viễn cảnh bất ổn xã hội ở các nước nghèo hơn".
Tất nhiên, mức độ ảnh hưởng sâu rộng đến nền kinh tế toàn cầu phụ thuộc vào thời gian cuộc chiến kéo dài bao lâu, và quy mô tàn phá và gián đoạn mà nó gây ra.
Không có dấu hiệu nào cho thấy Nga sẽ sớm ngừng hoạt động, bất chấp việc bị hàng loạt các lệnh trừng phạt quốc tế nhắm vào các lĩnh vực quan trọng của nền kinh tế, từ dầu khí đến hệ thống tài chính. Tuy nhiên, các nhà phân tích cho rằng các biện pháp trừng phạt khó có thể ngăn cản Tổng thống Nga Vladimir Putin rút khỏi các mục tiêu của ông ở Ukraine.
Những mục tiêu này được cho là bao gồm việc sáp nhập, ít nhất, khu vực Donbas ở miền đông Ukraine và tạo ra một cây cầu trên đất liền với Crimea ở Biển Đen để hỗ trợ quân sự và thương mại của Nga.
Bảo Bảo
Cùng chuyên mục
Startup cho thuê phương tiện ở Ấn Độ Yulu huy động được 82 triệu USD
BYD của Trung Quốc thâm nhập vào thị trường Nhật Bản với các dòng xe điện mới
Honda thúc đẩy tham vọng phát triển xe máy điện
Du lịch Trung Quốc đối mặt kỳ nghỉ Tết Trung thu ảm đạm
Coca-Cola Nhật Bản và Kirin hợp tác để cùng phát triển đồ uống tốt cho sức khỏe
-
Đưa thương hiệu Việt vươn tầm quốc tế
-
Luật nhà ở 2023 - Nhiều thay đổi trong công tác quản lý vận hành và quyền lợi của cư dân
-
Dự thảo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt: Tăng thuế rượu bia lên 100% từ năm 2030
-
Dự án bị 'kẹt' ở trung ương: Giải pháp nào tháo gỡ?
-
Doanh nghiệp là chủ thế và động lực lớn nhất của khởi nghiệp sáng tạo