Thương mại toàn cầu sẽ giảm 1,5 nghìn tỷ USD năm 2023

Hội nghị Liên hợp quốc về Thương mại và Phát triển (Unctad) cho biết vào năm 2023, thương mại toàn cầu ước tính đạt 30,7 nghìn tỷ USD, giảm khoảng 1,5 nghìn tỷ USD (hoặc 5%) so với mức cao kỷ lục năm 2022.

Cơ quan thương mại có trụ sở tại Geneva cho biết, thương mại hàng hóa trên toàn thế giới có thể giảm 8%, tương đương 2,0 nghìn tỷ USD, trong khi thương mại dịch vụ sẽ tăng khoảng 500 tỷ USD, tương đương 7%. “Thương mại dịch vụ đã cho thấy khả năng phục hồi tốt hơn và tốc độ tăng trưởng của nó vẫn tích cực trong cùng thời kỳ.”

Unctad cho rằng sự sụt giảm này một phần là do hoạt động xuất khẩu kém hiệu quả từ các nước đang phát triển, nhưng các xu hướng địa chính trị và sự phụ thuộc lẫn nhau ngày càng giảm giữa Trung Quốc và Mỹ đang ngày càng ảnh hưởng đến thương mại toàn cầu.

Cơ quan Liên hợp quốc dự báo tăng trưởng kinh tế thế giới sẽ giảm tốc xuống 2,4% trong năm nay từ mức 3% vào năm 2022 do “bất bình đẳng ngày càng sâu sắc, nợ nần chồng chất và quá trình phục hồi không đồng đều sau Covid”.

Cơ quan Liên Hợp Quốc cho biết, xu hướng này sẽ lan sang năm 2024, với triển vọng thương mại toàn cầu vẫn “rất không chắc chắn và nhìn chung là bi quan”, với sự chênh lệch đáng kể dự kiến ​​sẽ tồn tại giữa các quốc gia và khu vực về dự báo kinh tế dự kiến.

Tăng trưởng thương mại vẫn giảm trong quý 4 năm 2023, cho thấy những thách thức vẫn còn tồn tại, đồng thời nói thêm rằng "triển vọng cho năm 2024 vẫn chưa chắc chắn nhưng nhìn chung là bi quan". “Trong khi một số chỉ số kinh tế gợi ý về những cải thiện tiềm năng, căng thẳng địa chính trị dai dẳng, mức nợ cao và tình trạng bất ổn kinh tế lan rộng được dự đoán sẽ gây ra những ảnh hưởng tiêu cực đến mô hình thương mại toàn cầu”, báo cáo cho biết.

“Xuất khẩu từ các nước đang phát triển kém hiệu quả do thương mại Nam-Nam giảm mạnh và thương mại Đông Á vẫn ở dưới mức trung bình”, tổ chức này cho biết trong Cập nhật Thương mại Toàn cầu.

Theo báo cáo, “Cuộc xung đột ở Ukraine, các lệnh trừng phạt đối với Liên bang Nga và việc giảm thiểu rủi ro trong mối quan hệ thương mại Mỹ-Trung đang đóng một vai trò quan trọng trong việc định hình các xu hướng thương mại song phương quan trọng”.

“Những yếu tố này không chỉ tác động trực tiếp đến các nền kinh tế liên quan mà còn gián tiếp ảnh hưởng đến động lực thương mại của các nền kinh tế khác”, đồng thời Unctad lưu ý rằng hoạt động kinh tế đang bị cản trở bởi lãi suất cao ở một số nền kinh tế.

“Trong khi một số chỉ số kinh tế gợi ý về những cải thiện tiềm năng, căng thẳng địa chính trị dai dẳng, mức nợ cao và tình trạng bất ổn kinh tế lan rộng được dự đoán sẽ gây ra những ảnh hưởng tiêu cực đến mô hình thương mại toàn cầu”.

Cơ quan thương mại lưu ý rằng sự biến động của giá hàng hóa đang làm tăng thêm sự bất ổn, với các xung đột khu vực và căng thẳng địa chính trị kéo dài dự kiến ​​sẽ làm giảm thêm tâm lý.

Thương mại toàn cầu cũng đang bị ảnh hưởng bởi cách các chuỗi cung ứng phản ứng trước những thay đổi trong chính sách thương mại và căng thẳng địa chính trị, với những tác động đáng chú ý được quan sát thấy trong mối liên kết cung ứng giữa Trung Quốc và Mỹ.

Unctad cho biết: “Các công ty từ các khu vực khác, đặc biệt là ở các nền kinh tế Đông Á và Mexico, đã có cơ hội hội nhập nhiều hơn vào chuỗi cung ứng bị ảnh hưởng bởi những lo ngại về địa chính trị”.

Hải Anh t/h